โรคเยื่อบุตาอักเสบจากภูมิแพ้ เป็นโรคที่สามารถพบได้บ่อย ในผู้ป่วยที่เป็นโรคภูมิแพ้ ซึ่งโรคภูมิแพ้นั้นมีหลายชนิด
และได้รับการระบุให้เป็นโรคเรื้อรังทางการแพทย์ ที่ไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้ ปัจจุบันนี้โรคเยื่อบุตาอักเสบจากภูมิแพ้กำลังระบาดมากขึ้น
โดยเฉพาะประเทศที่เน้นอุตสาหกรรมอย่างเช่นประเทศไทย เนื่องจากผู้ป่วยจะต้องอยู่กับควัน และมลพิษต่าง ๆ มากมายตลอดวัน
ถึงแม้จะไม่มีความรุนแรงและไม่ได้เป็นอันตรายถึงแก่ชีวิต แต่ก็ทำให้ต้องเสียเวลา เสียรายได้ เสียค่าใช้จ่ายในการรักษาไปไม่น้อยกว่าโรคอื่นเลย
โรคเยื่อบุตาอักเสบจากภูมิแพ้ คืออะไร?
โรคเยื่อบุตาอักเสบจากภูมิแพ้ (Allergic Conjunctivitis) มีชื่อเรียกอีกหลายชื่อ เช่น โรคภูมิแพ้เยื่อตาอักเสบ อาจจะมีการสลับคำกันบ้าง
แต่ทั้งหมดก็คือ อาการที่เยื่อบุตามีอาการอักเสบจากการแพ้สิ่งกระตุ้นจากสิ่งแวดล้อม เช่น เครื่องสำอาง มลพิษ
ควัน ฝุ่นต่างๆ เกสรดอกไม้ ขนสัตว์ และน้ำหอม เป็นต้น ซึ่งเป็นปัญหาจากภูมิต้านทานในร่างกายของเราเอง
สำหรับเยื่อบุตานั้น เป็นเนื้อเยื่อบางๆ ที่อยู่ด้านหน้าสุดของลูกตา ที่เต็มไปด้วยเซลล์ต่างๆ เช่น ต่อมน้ำเหลือง สารอิมมูโนโกลบูลิน
ที่เป็นส่วนประกอบของภูมิต้านทานในร่างกายมนุษย์ ด้วยเหตุนี้ เมื่อมีสารก่อภูมิแพ้ลอยมาตามอากาศ
จึงมักจะได้สัมผัสกับเยื่อบุตาก่อนเป็นอันดับแรก ซึ่งจะทำให้เกิดอาการระคายเคือง และเกิดอาการคันเป็นระยะเริ่มต้น
ซึ่งถ้าหากมีการได้รับสารก่อแพ้ในปริมาณมาก หรือร่างกายมีอาการไวต่อสิ่งกระตุ้นอย่างรุนแรง ก็อาจทำให้เกิดการเจ็บตา จนไม่สามารถลืมตาได้
ชนิดของโรคเยื่อบุตาอักเสบจากภูมิแพ้
ถึงแม้ว่า สาเหตุของโรคเยื่อบุตาอักเสบ จะเกิดจากการที่ร่างกายและดวงตาได้รับสารก่อภูมิแพ้จนร่างกายมีปฏิกิริยาตอบสนอง
แต่ชนิดและความรุนแรงของโรค สามารถแบ่งได้ถึง 3 แบบ โดยมีรายละเอียด คือ
ชนิดที่ 1 เกิดจากฤดูกาลที่เปลี่ยนแปลงไป ในประเทศทางตะวันตกนั้น เมื่อถึงฤดูใบไม้ร่วง เกสรดอกไม้จะปลิวไปตามอากาศ
เป็นเหตุให้เกิดการแพ้ได้ ส่วนในประเทศไทยนั้น เกิดการการเปลี่ยนแปลงของอากาศฉับพลันเป็นส่วนใหญ่
ผู้ป่วยที่อยู่ในกลุ่มนี้จะมีอาการไม่รุนแรงมากนัก อาจจะพบภูมิแพ้หูคอจมูกร่วมอยู่ด้วย
ชนิดที่ 2 สามารถเกิดขึ้นได้ตลอดเวลา และเกิดจากการแพ้บางสิ่งบางอย่างร่วมอยู่ด้วย โดยเฉพาะการมีภูมิคุ้มกันที่ต่ำ
จากการติดเชื้อไวรัส ซึ่งจะทำให้เกิดการอักเสบบริเวณเปลือกตา บางรายอาจถึงขั้นตามัวไปจนถึงการมองไม่เห็นชั่วคราวได้
ชนิดที่ 3 เกิดจากการใช้คอนแท็คเลนส์เป็นประจำ รวมทั้งการติดขนตาปลอม ซึ่งทำให้เกิดโรคเยื่อบุตาอักเสบจากภูมิแพ้
อาการของโรคที่พบ คือเกิดตุ่มแข็ง ๆ ขนาดใหญ่ใต้หนังตา เมื่อเกิดแล้ว ผู้ป่วยจะไม่สามารถใส่คอนแท็คเลนส์ได้อีก
อาการของโรคเยื่อบุตาอักเสบจากภูมิแพ้
อาการทั่วไปที่สามารถพบได้จากผู้ป่วยโรคเยื่อบุตาอักเสบจากภูมิแพ้ คือ
มีอาการคัน ระคายเคืองตา ต้องกระพริบตามากกว่าปกติ
มีอาการตาแดง เปลือกตาและหนังตาบวมจนลืมตาไม่ขึ้น อาจพบอาการตาปรือ หรือหนังตาตกร่วมอยู่ด้วย
มีอาการเจ็บตา ลืมตาไม่ขึ้น เมื่อลืมตาได้ก็จะสู้แสงไม่ได้ ต้องขยี้ตาบ่อยๆ
มีขี้ตาไหลเป็นเมือกยืดเป็นเส้น อาการนี้พบว่าผู้ป่วยจะมีขี้ตาไหลยืดเป็นเส้นๆ โดยสามารถสังเกตได้อย่างชัดเจน
โดยอาการเหล่านี้หากไม่รีบทำการรักษา อาจเกิดโรคแทรกซ้อนได้ เช่น กระจกตาอักเสบ
เป็นเหตุให้เจ็บปวดตาอย่างหนัก และมองเห็นภาพไม่ชัด แต่ไม่เป็นอันตรายถึงขั้นทำให้ตาบอด
วิธีรักษาเยื่อบุตาอักเสบจากภูมิแพ้
1.หากยังมีอาการที่ไม่รุนแรงมากนัก แพทย์อาจจะเลือกใช้วิธีการรักษาด้วยน้ำตาเทียม ที่จะเข้าไปช่วยกำจัดสารก่อภูมิแพ้ที่เกาะอยู่บริเวณเยื่อบุตาได้
โดยน้ำตาเทียมมีให้เลือก 2 แบบ คือแบบน้ำ ที่เหมาะกับการใช้ได้ตลอดเวลา และแบบเจล ที่ให้ความชุ่มชื้นดีกว่า แต่ต้องหยอดเวลาก่อนนอนเท่านั้น
2.ใช้ยาหยอดตาในการรักษาตามอาการ ซึ่งมีหลายชนิด เช่น ยาหยอดตาเพื่อหดหลอดเลือด เพื่อลดปัญหาตาแดง
ยาหยอดตาต้านภูมิแพ้ (มีฤทธิ์ต้านการทำงานของสารฮิสตามีน) ยาหยอดตาต้านการอักเสบ
และยาหยอดตาที่มีส่วนผสมของสเตียรอยด์ ซึ่งทั้งหมดนี้แพทย์จะเป็นผู้พิจารณาให้ใช้ตามความเหมาะสม
3.หากมีอาการรุนแรง แพทย์อาจเลือกยาหยอดตาที่มีฤทธิ์ต่อภูมิคุ้มกันโดยตรง ซึ่งต้องนำเข้าจากต่างประเทศ และอาจมีค่าใช้จ่ายที่สูง แต่ก็มีคุณภาพที่น่าพอใจระดับหนึ่ง
วิธีป้องกันเยื่อบุตาอักเสบจากภูมิแพ้
1.เมื่อรู้สึกว่ามีอาการคันตา หรือระคายเคืองตา ไม่ควรขยี้หรือไปซื้อยาหยอดตามาใช้เอง ควรทำความสะอาดดวงตาด้วยน้ำสะอาด
และใช้น้ำแข็งประคบ จะช่วยลดอาการลงได้ แต่ถ้ายังไม่ดีขึ้น ก็ควรรีบไปพบแพทย์เพื่อวินิจฉัยหาสาเหตุที่แท้จริง
2.เมื่อเกิดการอักเสบของตา ควรพักการใช้สายตาชั่วคราว เช่น การเพ่งมองจอคอมพิวเตอร์ หรือเพ่งมองจอโทรศัพท์
แต่ถ้าจำเป็นจริง ก็ควรมีแว่นตาเพื่อช่วยถนอมดวงตาจากสิ่งสกปรกมากยิ่งขึ้น
3.ควรมีการดูแลรักษาคอนแท็คเลนส์ให้สะอาดอย่างเคร่งครัดมากยิ่งขึ้น ควรเลือกซื้อจากผู้เชี่ยวชาญเกี่ยวกับดวงตาโดยตรง
และควรเลือกชนิดรายวัน ใช้แล้วทิ้งไปเลย ส่วนน้ำยาล้างคอนแท็คเลนส์ ควรเลือกแบบที่ไม่ผสมสารกันเสีย เพื่อไม่ให้มีสารเคมีตกค้างอยู่ในดวงตามากกว่าเดิม
4.พักผ่อนให้เพียงพอ และออกกำลังกายเป็นประจำ เพื่อเสริมสร้างภูมิต้านทานให้แข็งแรงมากกว่าเดิม
Credit : health.mthai.com
โรคเยื่อบุตาอักเสบจากภูมิแพ้ เป็นโรคที่เกิดขึ้นได้กับทุกเพศทุกวัย สามารถหายได้เอง หากมีการรักษาที่ถูกต้อง
แต่ถึงกระนั้นก็ไม่ควรละเลยการดูแลรักษา หากจำเป็นก็ควรมีการหยุดพัก เพื่อให้ดวงตาได้พักผ่อนบ้าง เพียงเท่านี้ดวงตาก็จะอยู่กับเราได้ไปอีกนานแล้ว