โรคมะเร็งกล่องเสียง เป็นโรคสาขาหนึ่งของมะเร็งที่คนไม่ค่อยรู้จักมากเท่าไรนัก เมื่อเทียบกับโรคมะเร็งชนิดอื่น
แต่รู้หรือไม่ว่าโรคมะเร็งกล่องเสียง ถ้าเป็นแล้วรักษาไม่ถูกวิธี ก็มีโอกาสทำให้ผู้ป่วยเสียชีวิตได้ภายในระยะเวลา 1 ปี
ซึ่งถือเป็นโรคร้ายที่อันตรายมาก และที่สำคัญปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เกิดโรคนี้อันดับ 1 ก็คือ การสูบบุหรี่นั่นเอง
เพราะฉะนั้นเพื่อการรับมืออย่างรู้เท่าทัน เรามาสังเกตอาการของโรคมะเร็งกล่องเสียง ตลอดจนวิธีรักษาป้องกันอย่างถูกต้องกันดีกว่า
โรคมะเร็งกล่องเสียง คืออะไร?
โรคมะเร็งกล่องเสียง (Laryngeal Cancer) เป็นเนื้องอกชนิดร้ายที่เกิดขึ้นกับเนื้อเยื่อบริเวณรอบๆ กล่องเสียง
ซึ่งสามารถลุกลามได้ค่อนข้างเร็วมาก และเมื่อได้ลุกลามไปแล้ว เนื้อร้ายก็จะไปอยู่ตามอวัยวะต่างๆ ของร่างกาย
ที่สามารถสร้างความเสียหายได้มากกว่าเดิม เช่น ปอด ตับ กระดูก และสมอง เป็นต้น
พร้อมกันนี้ คุณรู้หรือไม่ว่าโรคมะเร็งกล่องเสียงนั้น สามารถพบได้บ่อยโดยคิดเป็น 2-3 % ของโรคมะเร็งทั้งหมดที่เกิดขึ้นกับคนทั้งโรค
แต่ก็น่าแปลกที่คนส่วนมากยังไม่ค่อยรู้จักโรคนี้ดีเมื่อเทียบกับมะเร็งชนิดอื่น
การลุกลามอย่างรวดเร็วของมะเร็งกล่องเสียง
สำหรับสาเหตุที่ว่าทำไมมะเร็งกล่องเสียงถึงลุกลามได้ง่าย ขออธิบายกันก่อนว่า กล่องเสียงนั้น เป็นอวัยวะที่มีขนาดไม่ใหญ่มาก
อยู่บริเวณด้านหน้าของลำคอ กล่องเสียงจะทำหน้าที่ในการช่วยออกเสียง เปล่งเสียง ช่วยหายใจ และช่วยให้กลืนน้ำลายได้สะดวก
โดยกล่องเสียงสามารถแบ่งออกได้เป็น 3 ส่วน คือ สายเสียง เหนือสายเสียง และใต้สายเสียงการเกิดมะเร็งในแต่ละส่วนของกล่องเสียง ก็จะแสดงอาการที่แตกต่างกันไป คือ
1.การเกิดโรคมะเร็งเหนือสายเสียง ซึ่งบริเวณนี้จะเต็มไปด้วยหลอดน้ำเหลือง หากเกิดมะเร็งจึงทำให้เชื้อโรคมีโอกาสแพร่เข้าไปในน้ำเหลืองได้สูง ซึ่งจะทำให้มีการแพร่กระจายไปยังอวัยวะอื่นได้เร็วขึ้น
2.การเกิดโรคมะเร็งที่สายเสียง หากเกิดมะเร็งขึ้นในส่วนนี้ จะไม่ค่อยมีโอกาสแพร่กระจายไปยังต่อมน้ำเหลืองมากนัก กล่องเสียงจึงอาจจะต้องรับภาระหนักไปเต็มๆ ส่วนเดียว
3.การเกิดโรคมะเร็งที่ใต้สายเสียง บริเวณนี้ก็เป็นอีกส่วนหนึ่งที่มีหลอดน้ำเหลืองอยู่มาก และติดต่อกับช่องอก หากเกิดมะเร็งที่บริเวณนี้ก็มีโอกาสสูงที่จะเกิดการแพร่กระจายได้เร็วกว่าส่วนอื่น ๆ
ระยะของโรคมะเร็งกล่องเสียง
โรคมะเร็งกล่องเสียง แบ่งออกเป็นระยะ 4 ระยะเช่นเดียวกับมะเร็งชนิดอื่น โดยมีรายละเอียดคือ
ระยะที่ 1 มะเร็งจะเริ่มแพร่กระจายอยู่ในกล่องเสียงเพียงอย่างเดียว สามารถรักษาให้หายขาดได้หากตรวจพบตั้งแต่เนิ่นๆ
ระยะที่ 2 มะเร็งจะเริ่มแพร่กระจายไปมากกว่า 2 ส่วนในกล่องเสียง (กล่องเสียงแบ่งเป็น 3 ส่วน) ซึ่งอยู่ในระดับที่รักษาได้ยากขึ้น แต่ยังมีโอกาสหาย
ระยะที่ 3 มะเร็งเริ่มลุกลามมากขึ้น จนทำให้เกิดต่อมน้ำเหลืองบวมโตบริเวณลำคอ และเส้นเสียงจะไม่สามารถขยับได้ เป็นเหตุให้คนไข้พูดออกมาแบบไม่มีเสียง
ระยะที่ 4 มะเร็งเริ่มกระจายเข้าสู่อวัยวะอื่น ๆ โดยเฉพาะปอด เพราะเป็นอวัยวะที่อยู่ใกล้ที่สุด
ปัจจัยที่ทำให้เกิดโรคมะเร็งกล่องเสียง
อันที่จริงแล้ว สาเหตุของการเกิดโรคมะเร็งทุกชนิดนั้น แพทย์ยังไม่สามารถหาสาเหตุได้ว่ามาจากอะไร ทำได้เพียงแค่ระบุปัจจัยเสี่ยง
ที่ทำให้เกิดโรคมะเร็งชนิดนั้น ๆ อย่างเช่นในกรณีนี้ ปัจจัยเสี่ยงที่สำคัญที่ทำให้เกิดโรคมะเร็งกล่องเสียง ได้แก่
1.การสูบบุหรี่
การสูบบุหรี่เป็นพฤติกรรมอันดับ 1 ของปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เกิดโรคมะเร็งกล่องเสียงเลยทีเดียว เนื่องจากสารพิษต่าง ๆ ในบุหรี่
โดยเป็นสารที่ก่อให้เกิดโรคมะเร็ง ซึ่งจะทำให้เนื้อเยื่อต่าง ๆ ในกล่องเสียงมีการแบ่งตัวที่ผิดปกติ และกลายเป็นเซลล์มะเร็งได้
2.การดื่มเครื่องแอลกอฮอล์
การดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ก็เป็นปัจจัยเสี่ยงที่สำคัญมาเป็นอันดับ 2 และจะมีความรุนแรงมากขึ้น หากมีการดื่มร่วมกับการสูบบุหรี่อีกด้วย
เนื่องจากแอลกอฮอล์จะไปกระตุ้นให้เนื้อเยื่อบริเวณกล่องเสียงมีการเปลี่ยนแปลงเป็นเซลล์มะเร็ง เมื่อเจอกับสารพิษในควันบุหรี่
ก็ยิ่งมีความเสี่ยงที่จะเกิดโรคร้ายชนิดนี้มากขึ้นกว่าเดิม เพราะโดยปกติ สารพิษจากในบุหรี่ก็มีปริมาณมากอยู่แล้ว
3.การสูดดมสารพิษ
ใช่ว่าจะมีแต่บุหรี่อย่างเดียวเท่านั้นที่นับว่าเป็นสารพิษ แต่การทำงานที่เกี่ยวข้องกับการก่อสร้าง การทำเหมือน การระเบิดหิน
ซึ่งเต็มไปด้วยฝุ่นละออง แร่ใยหิน กำมะถัน ก็มีส่วนที่ทำให้เกิดโรคนี้ได้เช่นกัน ยิ่งถ้าหากสูดดมสารพิษจากสิ่งเหล่านี้นาน ๆ ก็ยิ่งมีโอกาสเป็นโรคนี้มากขึ้น
4.การเป็นโรคกรดไหลย้อน
ไม่น่าเชื่อว่าโรคนี้จะทำให้เป็นมะเร็งกล่องเสียงได้ แต่ก็เป็นไปแล้ว เพราะกรดที่ไหย้อนขึ้นมาบริเวณหลอดลม
หรือกล่องเสียงนั้นจนทำให้กล่องเสียงมีการระคายเคือง ทำให้เกิดการสร้างเซลล์ขึ้นมา ซึ่งอาจกลายเป็นเซลล์มะเร็งได้ในภายหลัง
เพราะฉะนั้น การป้องกันไม่ให้เป็นโรคกรดไหลย้อน ก็ถือเป็นอีกวิธีหนึ่งที่จะช่วยลดความเสี่ยงของการเกิดมะเร็งกล่องเสียงขึ้นได้
5.การฉายรังสี
เกิดขึ้นได้จากการรักษาโรคบางชนิด อย่างการรักษาโรคมะเร็งชนิดอื่น ๆ การฉายรังสีรักษาไทรอยด์
และมีโอกาสที่รังสีจะไปกระทบกับบริเวณลำคอ ทำให้เกิดเนื้อร้ายขึ้นมาภายในบริเวณนี้
อาการของโรคมะเร็งกล่องเสียง
ด้วยเหตุที่โรคมะเร็งกล่องเสียงนี้ ไม่มีอาการเฉพาะตัวที่บอกได้ว่า เกิดจากการเป็นมะเร็ง อาการโดยทั่วไปจึงเหมือนกับการเป็นโรคกล่องเสียงอักเสบ
จึงทำให้หลายคนนิ่งนอนใจ ซื้อยามาทานเอง เพราะคิดว่าไม่นานก็หาย ทั้งที่ความจริงแล้ว กลายเป็นโรคมะเร็ง กว่าจะรู้ตัวอาการก็รุนแรงมากขึ้น
ดังนั้น หากพบอาการดังต่อไปนี้ ก็ควรรีบไปพบแพทย์ในทันที เพื่อวินิจฉัยว่า กำลังเป็นมะเร็งในกล่องเสียงอยู่หรือไม่
1.เจ็บคอแบบเรื้อรัง ที่สำคัญยับพบว่าทานยาอะไรเท่าไรก็ไม่หาย หรือถ้าหาย ก็หายไม่นานแล้วก็กลับมาเป็นใหม่
2.กลืนอาหารไม่ค่อยได้ โดยจะกลืนอาหารลำบาก เพราะมีอาการเจ็บบริเวณในลำคอ
3.ไอเรื้อรังแบบมีเสมหะ ถ้าอาการรุนแรง อาจพบอาการไปเป็นเลือดด้วย
4.หายใจไม่ค่อยออก ยิ่งหากพบต่อมน้ำเหลืองโตบริเวณลำคอ ก็จะยิ่งหายใจลำบากมากขึ้น
5.เสียงแหบโดยไม่มีสาเหตุ โดยผู้ป่วยจะมีอาการมากกว่า 2 สัปดาห์ขึ้นไป
วิธีรักษาโรคมะเร็งกล่องเสียง
วิธีรักษาโรคมะเร็งทุกชนิดแบบหลักก็คือการ ผ่าตัด การฉายรังสี และการให้ยาเคมี (ทำคีโม) ซึ่งก็จะดูตามความเหมาะสมจากอาการ
หรือระยะที่เกิดของมะเร็ง เพราะฉะนั้นวิธีการรักษาก็อาจจะแตกต่างกันไปบ้าง แต่หลักๆ ก็จะมีวิธีการรักษาตามระยะดังนี้
การรักษามะเร็งระยะเริ่มต้น (ระยะที่ 1-2) แพทย์อาจจะพิจารณาให้ผู้ป่วยเข้ารับการฉายรังสี เพื่อฆ่าเซลล์มะเร็ง
หรืออาจจะเลือกทำการผ่าตัดกล่องเสียงเลย เพื่อให้ได้ผลเร็วยิ่งขึ้น ถึงแม้ว่าสองวิธีนี้จะได้ผลในอัตราเท่า ๆ กัน
แต่ในเรื่องของผลข้างเคียงนั้น ถ้าหากมีการผ่าตัดกล่องเสียงบางส่วนออกไป ก็จะทำให้คนไข้มีเสียงที่แหบกว่าเดิมได้
การรักษามะเร็งระยะลุกลาม (ระยะที่ 3-4) อาจจะต้องมีการระดมแพทย์จากหลาย ๆ ฝ่ายเข้ามาช่วยทำการรักษา
ไม่ว่าจะเป็นแพทย์หูคอจมูก แพทย์อายุรกรรม แพทย์รังสี เพราะจะต้องมีการบูรณาการวิธีการรักษาหลาย ๆ วิธีเข้าด้วยกัน
เช่น อาจจะเริ่มจากการฉายรังสี ร่วมกับการให้เคมีบำบัดก่อน ถ้าไม่ดีขึ้นก็เปลี่ยนไปผ่าตัดกล่องเสียง
ร่วมกับการฉายรังสี การรักษาจะได้ผลดีหรือไม่นั้น ก็ขึ้นอยู่กับสภาพร่างกายและจิตใจของคนป่วยล้วน ๆ
วิธีป้องกันโรคมะเร็งกล่องเสียง
เพราะแพทย์ยังไม่สามารถหาสาเหตุของการเกิดโรคมะเร็งที่แท้จริงได้ จึงทำให้การป้องกันที่ดีที่สุด ก็คือการหลีกเลี่ยงปัจจัยเสี่ยงดังที่กล่าวมาข้างต้นดังต่อไปนี้
1.หลีกเลี่ยงการสูบบุหรี่และเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ แต่หากมีพฤติกรรมเสี่ยงเช่นนี้อยู่แล้ว ก็ควรค่อย ๆ ลด หรือเลิกไปเลย จะช่วยลดความเสี่ยงลงได้ระดับหนึ่ง
2.สวมหน้ากากอนามัย หากต้องทำงานอยู่ในสถานก่อสร้าง หรือสถานที่ที่มีสารพิษ ควรสวมใส่หน้ากากอนามัย และหมั่นตรวจร่างกายเป็นประจำทุก ๆ ปี
3.ใส่ใจดูแลสุขภาพโดยรวมมากขึ้น เริ่มตั้งแต่การพักผ่อนให้เพียงพอ ทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ และออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ
เพื่อให้ภูมิคุ้มกันในร่างกายทำงานได้ดียิ่งขึ้น ซึ่งจะช่วยป้องกันการเกิดเซลล์มะเร็งได้
Credit : halsat.com
โรคมะเร็งกล่องเสียง เป็นโรคมะเร็งที่มีความน่ากลัวอย่างมาก เพราะหากไม่ได้รับการรักษาจะทำให้เสียชีวิตได้ภายในเวลา 1 ปี
เนื่องจากการลุกลามของเซลล์ไปตามอวัยวะส่วนอื่น เพราะฉะนั้นหากรักชีวิตและไม่อยากทรมานตัวเองจากการถูกเจาะคอ
เพื่อให้สามารถกลับมาพูดได้อีกครั้ง ก็ควรลด ละ เลิกสูบบุหรี่ และงดดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ เพียงเท่านี้ก็จะช่วยลดความเสี่ยงจากการเกิดโรคนี้ขึ้นแล้ว