อัลไซเมอร์ (ภาษาอังกฤษ – Alzheimer) หรือ “โรคความจำเสื่อม” เป็นโรคที่เกิดจากความผิดปกติของเซลล์สมอง
ซึ่งมีสาเหตุส่วนใหญ่มาจากความเสื่อมคุณภาพของเซลล์สมองที่มักเกิดขึ้นตามวัย
บางกรณีจะเกิดจากพันธุกรรม และในบางกรณีจะเกิดจากการได้รับอุบัติเหตุทางสมอง
และเกิดจากโรคทางกายภาพบางชนิด ที่ส่งผลกระทบต่อเซลล์สมอง เช่น โรคหลอดเลือดสมอง หรือการติดเชื้อในสมอง เป็นต้น
อาการของอัลไซเมอร์ เป็นอย่างไร
ในผู้สูงอายุคนที่เป็นโรคอัลไซเมอร์ จะมีการเสียพื้นที่ทางสมองที่ควบคุมความคิด ความจำ และการเรียบเรียงภาษาพูด
อาจทำให้มีพฤติกรรมเปลี่ยนแปลงไป มีอารมณ์ไม่สม่ำเสมอ สับสน จนไม่สามารถทำกิจวัตรที่เคยทำตามปกติได้
ปัจจุบันพบว่า คนไทยป่วยด้วยโรคความจำเสื่อมนี้กันมากขึ้น ทั้งยังมีแนวโน้มที่จะเกิดกับผู้ป่วยที่มีอายุน้อยลง
คือจะเริ่มเกิดในผู้ที่มีอายุระหว่าง 40-65 ปี และใช้เวลาในการก่อโรคนานถึง 15-20 ปี จึงจะแสดงอาการเสื่อมของสมองที่ชัดเจน
จึงทำให้คนส่วนใหญ่มักไม่ทราบว่า ตนเองป่วยด้วยโรคนี้ ครั้นเมื่อเกิดอาการสมองเสื่อมอย่างเห็นได้ชัด ก็มักเป็นการวินิจฉัยรักษาที่ไม่ทันท่วงทีไปเสียแล้ว
ดังนั้น เราจึงควรสำรวจตัวเองและบุคคลที่อยู่ใกล้ชิดให้มากขึ้นว่า เริ่มมีอาการหลงๆ ลืมๆ เกิดขึ้นบ่อยจนผิดปกติหรือไม่
เช่น ลืมรับประทานยาประจำตัว ลืมทำในสิ่งที่เคยทำเป็นประจำในชีวิตประจำวัน
พยายามนึกถึงอะไรบางอย่างแต่ก็นึกไม่ออก มีภาวะการนอนผิดปกติ มองเห็นภาพหลอน
รวมไปถึงมีอาการก้าวร้าว และการมีเหตุผลเสื่อมลง ก็ควรรีบไปพบแพทย์เพื่อตรวจหาสาเหตุของโรคแต่เนิ่นๆ
เพราะปัจจุบัน มีเทคโนโลยีที่สามารถใช้ตรวจหาความผิดปกติของเซลล์สมองได้ ด้วยเครื่อง PET Scan (Positron Emission Tomography)
ซึ่งมีความแม่นยำในการตรวจวินิจฉัยความเสี่ยงได้ มากกว่าร้อยละ 90
เพราะสามารถบอกถึงความผิดปกติ และความเปลี่ยนแปลงของระดับโมเลกุล หรือระดับชีวเคมีของร่างกายได้
จึงทำให้ผู้ป่วยรู้ตัวล่วงหน้าว่า ตัวเองมีภาวะเสี่ยงที่จะเป็นโรคสมองเสื่อมในอนาคตหรือไม่
เพื่อจะได้วางแผนและปรับพฤติกรรมในชีวิตประจำวันโดยเน้นไปที่การบริหารสมองให้มากขึ้น
เมื่อ อัลไซเมอร์ เป็นโรคที่เกิดจากความผิดปกติของเซลล์สมอง ดังนั้น เราจึงควรดูแลสุขภาพของตัวเองให้มากๆ
ด้วยการหมั่นบริหารสมอง ให้ได้ออกกำลังบ่อยๆ อาจเป็นการอ่านหนังสือ เล่นเกมครอสเวิร์ด เกมส์ปริศนาอักษรไขว้
หรือเกมที่ต้องอาศัยการคำนวณ การพบปะพูดคุยหรือเข้าสังคมบ้าง รวมไปถึงการดูแลสุขภาพจิตให้ดี รู้จักบริหารจัดการกับความเครียดให้ดี
รวมถึง การรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ ในการบำรุงสมอง เช่น อาหารจำพวกปลา
โดยรับประทานแต่พอดี เพื่อลดความเสี่ยงจากการเป็นโรคอื่นๆ และออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ ก็จะช่วยชะลอ หรือบรรเทาอาการเสื่อมที่จะเกิดขึ้นกับเซลล์สมองลงได้
ทั้งนี้ ในผู้ที่มีอายุตั้งแต่ 40 ปีขึ้นไป ก็ควรเข้ารับการตรวจวินิจฉัยเพื่อประเมินความเสี่ยงต่อการเป็นโรคนี้
เพราะหากตรวจพบแต่เนิ่นๆ ก็จะสามารถระงับยับยั้ง และรักษาอาการของโรคอัลไซเมอร์นี้ให้หายได้มากขึ้น