เพียงขึ้นชื่อว่า บอระเพ็ด คุณสาวๆ หลายคนคงอาจจะร้อง อี๋…. เพราะเคยลิ้มรสชาติที่ทั้งขม ทั้งฝาดของมันมาก่อน
แต่อย่างไรก็ตาม บอระเพ็ดนั้น ก็เป็นหนึ่งในสมุนไพรที่มีสรรพคุณในการรักษาโรคต่างๆ มากมายคู่คนไทยมาอย่างช้านาน
พอมาถึงยุคปัจจุบัน กลับเกิดความเชื่อใหม่ๆ ขึ้นมาว่า หากทำการทานบอระเพ็ด เหมือนกับการกินอาหารเสริม
ก็จะสามารถช่วยทำให้ลดความอ้วนได้อีกด้วย สำหรับในวันนี้ไปดูกันดีกว่าว่า ความเชื่อดังกล่าวจะจริงเท็จแค่ไหน
บอระเพ็ดช่วยลดน้ำหนักได้จริงหรือ
บอระเพ็ด เป็นไม้เลื้อยมีลักษณะเป็นเถามีรสขมจัด เนื่องจากมีส่วนประกอบของสารพิโรติน
นอกจากนี้ ยังมี สารเอ็นทรานส์เฟรูโลอิลไทรามีน ซึ่งจะมีสรรพคุณช่วยในการระงับความร้อนได้เป็นอย่างดี
ทำให้บอระเพ็ด มีคุณสมบัติช่วยในการลดไข้ ลดคอเลสเตอรอล ลดน้ำตาลในเลือด
และยังช่วยในการต่อต้านอนุมูลอิสระซึ่งเป็นสาเหตุสำคัญที่ก่อให้เกิดโรคมะเร็งขึ้น
ส่วนของต้นบอระเพ็ดที่นิยมนำมาใช้ทำเป็นยาลดความอ้วน คือบริเวณลำต้น หรือที่เรียกกันว่าเถา ซึ่งจะมีรสขมจัด
นอกจากนั้น ยังถูกนำมาใช้ปรุงสำหรับเป็นยารับประทาน แก้ไข้ ขับเหงื่อ ทำให้เลือดลมเย็น แก้กระหายน้ำ รวมไปถึง แก้อาการร้อนในได้เป็นอย่างดี
แต่ยังไม่มีงานวิจัยที่สนับสนุนความเชื่อว่าบอระเพ็ดสามารถช่วยลดน้ำหนักได้จริงออกมาให้เห็นเป็นรูปธรรม
จะมีก็เพียงผลการวิจัยที่ช่วยชี้ว่า สารสกัดจากต้นบอระเพ็ดด้วย 95% เอธานอล มีฤทธิ์ช่วยในการควบคุมปริมาณน้ำตาลในเลือด
ของคนที่เป็นโรคเบาหวานของสัตว์ทดลองเท่านั้น โดยยังไม่มีการทดลองกับมนุษย์
แต่ก็นับว่าเป็นก้าวแรกของคามหวังในการรักษาโรคเบาหวานด้วยการใช้สมุนไพรไทย
วิธีการใช้บอระเพ็ดในการช่วยลดความอ้วน
สำหรับกลุ่มผู้ที่เชื่อว่า บอระเพ็ดสามารถช่วยในการลดน้ำหนักได้นั้น มีวิธีการนำบอระเพ็ดมาใช้อยู่หลายวิธี
แต่สำหรับวิธีที่ง่ายและสะดวกที่สุดนั้น คือ การซื้อผลิตภัณฑ์บอระเพ็ดผง ป่นละเอียดที่บรรจุอยู่ในแคปซูลสำเร็จรูป ที่มีการวางขายอยู่หลายยี่ห้อมารับประทาน
แต่สำหรับคนที่ต้องการประยุกต์นำบอระเพ็ดมาใช้เพื่อการลดน้ำหนักด้วยตัวเองนั้น ก็จะขอแนะนำ สูตรขั้นตอนวิธีทำง่ายๆ ดังต่อไปนี้
สูตรบอระเพ็ดกับน้ำผึ้ง ของหลวงปู่ศุขวัดปากคลองมะขามเฒ่า จังหวัดชัยนาท
เป็นสูตรที่ถูกเผยแพร่เพื่อเป็นธรรมทาน แก่คนที่มีความทุกข์จากปัญหาความอ้วน โดยการนำบอระเพ็ดที่ตากจนแห้งสนิทดีแล้ว มาบดให้กลายเป็นผง แล้วผสมเข้ากับน้ำผึ้ง
จากนั้นให้นำไปปั้นให้เป็นก้อนกลมๆ ขนาดประมาณเท่ากับเม็ดพุทรา
ให้ทำการรับประทานก่อนกินอาหารเช้า 5-10 นาที จำนวน 3 เม็ด เป็นประจำทุกวัน จะสามารถเห็นผลลัพธ์ในการลดน้ำหนักได้ภายใน 1 เดือน
คนสมัยก่อนนิยมทำบอระเพ็ดแช่อิ่มแทนการกินขนมจุกจิก
โดยการเลือกเอาเถาที่ไม่แก่จัด มาลอกผิวด้านนอกออกแล้วผ่าดึงเอาไส้ข้างในออก
จากนั้นนำไปแช่ในน้ำซาวข้าวที่ใส่เกลือ แล้วนำไปลวดให้พอหายขม เสร็จแล้วให้แช่น้ำเกลืออีกที
แล้วนำไปต้มให้โดยให้พอเคี้ยวได้ ล้างด้วยน้ำเย็น เมื่อเรียบร้อยแล้วให้นำบอระเพ็ดที่ได้ไปแช่ในน้ำเชื่อมให้อิ่มตัว
จากนั้นนำไปตากผึ่งให้แห้ง จะทำให้สามารถเก็บเอาไว้รับประทานได้นาน
คนสมัยก่อนจะทานบอระเพ็ดแช่อิ่มแทนการกินขนมจุกจิก ซึ่งจะมีปริมาณน้ำตาลน้อยกว่าขนมนมเนยในปัจจุบัน ซึ่งจะช่วยทำให้ไม่อ้วน
ผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้นจากการใช้บอระเพ็ดลดความอ้วน
บอระเพ็ด มีสรรพคุณหนึ่งที่สำคัญคือ ช่วยในการเจริญอาหาร จึงไม่น่าแปลกใจที่หากคุณสาวๆ ใช้บอระเพ็ดแล้วจะเกิดความรู้สึกอยากอาหาร และทานอาหารมากยิ่งขึ้น
ข้อควรระวังในการใช้บอระเพ็ดลดความอ้วน
ถึงแม้บอระเพ็ดจะเป็นยาสมุนไพรก็ตาม ถ้าหากทำการรับประทานอย่างต่อเนื่องทุกวัน เป็นระยะเวลานานอาจจะส่งผลเสียต่อหัวใจ
ดังนั้น จึงไม่ควรใช้ติดต่อกันนานเกิน 1 เดือน ควรเว้นการใช้โดยเว้นช่วงนาน 1-2 สัปดาห์ เป็นอย่างน้อย เพื่อให้ร่างกายมีการปรับสภาพความพร้อม
ถ้าหากใช้แล้วเกิดอาการมือเท้าเย็น อ่อนเพลีย ตาเหลือง แขนขาหมดเรี่ยวแรง ขอแนะนำว่า
ควรหยุดรับประทานในทันที และควรรีบไปพบแพทย์ เพราะอาจเป็นการแสดงอาการเริ่มแรกของโรคตับอักเสบ
หากดูจากข้อมูลผลรับรองการวิจัย และความเชื่อของคนในสมัยก่อนที่นำบอระเพ็ดมาใช้เป็นยาแล้วนั้น
จะสามารถเห็นได้ว่า ไม่มีความเชื่อหรือผลวิจัยที่ช่วยรับรองที่ช่วยชี้ให้เห็นว่า บอระเพ็ด สามารถช่วยในการลดความอ้วนได้จริง
อย่างไรก็ตาม บอระเพ็ด ก็ยังเป็นพืชสมุนไพรที่มีประโยชน์อย่างมากมายต่อร่างกาย ซึ่งสามารถใช้ทานเป็นอาหารเสริมได้
แต่ควรอยู่ในปริมาณที่พอดี ไม่อย่างนั้นอาจจะเกิดผลเสียต่อร่างกาย ดังที่ได้กล่าวถึงไปแล้วโดยที่ไม่รู้ตัว